iOS kullanıcı deneyimine bir bakış1: yeni kontrol merkezi ne anlama geliyor?

merhabalar. bu yazı dizisiyle, iOS 11 ile gelen yeniliklere biraz farklı bir açıdan kullanıcı deneyimi tarafından bakacağız. ilgili yazıları yazarken ki temel motivasyonum yeni gelen özelliklerin tanıtılmasından çok, bu özelliklerin kullanıcı deneyimindeki yerini belirleyip, ileriye dönük, erişilebilirliğin de içinde olduğu bir projeksiyona ulaşmak. serinin bu ilk yazısında da, iOS 11 ile değişikliğe uğrayan denetim merkezine odaklanacağız. kullanıcı deneyimini erişilebilirlik bakımından incelemeye gayret edecek ve ileriki sürümlerde denetim merkezinin alabileceği hâli öngörmeye çalışacağız.

malum, iOS 11 ile çok geniş bir alanda birçok yenilik getirildi. erişilebilirlik iyileştirmelerinin de listesi hayli kabarık. ama bu yazının odak noktası, yeni erişilebilirlik çözümleri değil. daha ziyade, iOS 11'in yeni özelliklerinin erişilebilirliğini tartışmak istiyorum. bu bağlamda ilk olarak denetim merkezini konuşmak yerinde bir başlangıç olacak.

Yeni denetim merkezinde dikkatimizi çekecek iki önemli nokta var. birincisi, artık denetim merkezi tek sayfa. yani, denetimler arasında geçiş yapmak için sayfa kaydırmıyoruz. ikinci olarak ise, artık denetim merkezine simge ekleyebiliyoruz. her ne kadar, eklenebilecek simgeler Apple''nin öntanımlı ayarlarıyla sınırlanmış olsa da hiç yoktan iyidir diye düşünüyorum. ayarlar-denetim merkezi-denetimleri özelleştir yoluyla ulaştığımız seçenekler sayesinde, yeni ekran kaydı özelliğinden erişilebilirlik kısayollarına, alarmdan düşük güç moduna kadar bir kısım ayarı denetim merkezine eklemek mümkün olabiliyor. ileriki sürümlerde Apple'in kişiselleştirmeyi arttırmak adına bu listeye yeni kontroller ekleyip eklemeyeceğini, çok düşük bir ihtimal olsada üçüncü parti uygulamalardan denetim merkezine ayar atanıp atanamayacağını göreceğiz. bu husustaki tercih, bir dizi başka tercihle de alakalı aslında. kişiselleştirmeyle ilgili genel bir yazı yazmayı düşünüyorum, orada bunu daha ayrıntılı tartışmayı umuyorum.

gelelim denetim merkezinin tek sayfa olarak tasarlanmasının artı ve eksilerine: öncelikle, tek sayfa olarak tasarlanmış denetim merkezi görünümünde ayarlar arasında kaybolmamak ve kalabalığı önlemek için Applee'in uyguladığı bazı çözümler olduğunu söyleyelim. örneğin, sabit denetimler gruplanmış bir halde bulunuyor ve bunların sırasını değiştirmek mümkün olamıyor. kontroller soldan sağa doğru, öncelikle ağ ve bağlantı anahtarları daha sonra ortam denetimleri ve diğer kontroller ve en sonda da ses yüksekliği şeklinde sıralanmış. her kontrol grubu, 3d touch ile genişleyip, iki parmakla sarma hareketiyle normal haline dönüyor olsada, şu an için VoiceOver ile küçük eksiklikler hatalar mevcut. 3d touch yeterince sezgisel çalışmıyor. kontrol merkezine eklenen yeni simgeler de, sabit kontrollerin yanına konumlandırılmış. fakat, sabit kontrollerin aksine bu kontrollerin yerleşimi değiştirilebiliyor ve istenirse ekrandan kaldırılabiliyor. yeni kontrol merkezini kullanırken ekran ipuçlarından yararlanmanızı, 3d touch ve rotor eylemlerini kullanmanızı öneriyorum. fakat, daha önce de yazdığım gibi denetimlerin genişleyip daraltılma mekanikleri pek sezgisel değil. bu konuda bir erişilebilirlik iyileştirmesi ileriki sürümlerde gelecektir.

tek sayfa tasarımının artı ve eksilerini daha somut anlatmaya çalışayım. aslında yukarıda yazılanlardan anlaşılabileceği gibi, kontrollerin genişleyebilir yapıda olmasıyla ve kontrol grupları oluşturulmuş olmasıyla tek sayfanın getireceği kalabalık hissinden uzaklaşılmak istenmiş. eğer, ileriki sürümlerde kontrol merkezindeki kontroller çoğalacak ise daha esnek bir kontrol grubu yapılandırması gerekecektir. evet, yine tek sayfa kalabilir ama her kontrol grubu ayrı başlık şeklinde görünür olmalı diye düşünüyorum. bakalım Apple kişiselleştirmeyle minimal tasarım arasında nasıl bir denge kuracak.

sonuç olarak: iOS11 ile değişen denetim merkezi, özellikle kişiselleştirme tarafında iyileştirme bekleyenler için fena sayılmayacak bir başlangıç. ekranın VoiceOver erişilebilirliği de tatmin edici seviyede. fakat, kontrol merkezinin geleceği hala biraz mechul. zira, Apple'in özellikle otomasyon ve kişiselleştirme konularındaki yol haritası çok belirgin değil. kafaları karışık diye düşünüyorum. minimal tasarım ve basit arayüz ile farkını ortaya koyan bir işletim sisteminin, daha fazla otomasyon ve kişiselleştirme bekleyen power user takımını nasıl tatmin edeceğini göreceğiz. sloganlaştırır isek, iOS gibi güvenli bir işletim sistemini Android gibi esnek sunabilmek Apple'in orta vadedeki meselelerinden biri olacak. daha doğrusu, olmasını umuyorum.

Kategori: